Sandhi In Kannada (ಸಂಧಿ ಎಂದರೇನು? ಕನ್ನಡ ಸಂಧಿಗಳು ಎಷ್ಟು?)

ಕನ್ನಡ ಸಂಧಿಗಳು ಎಷ್ಟು?

ನಮ್ಮ ಕನ್ನಡ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿರುವ 

ಪದಗಳ ( ಕನ್ನಡ ಮತ್ತು ಸಂಸ್ಕೃತ) ಅಧಾರದ ಮೇಲೆ ಸಂಧಿಗಳನ್ನು ಕನ್ನಡ ಸಂಧಿ ಮತ್ತು ಸಂಸ್ಕೃತ ಸಂಧಿ ಎಂದು ಎರಡು ವಿಧಗಳಲ್ಲಿ ವಿಂಗಡಿಸಲಾಗಿದೆ.

ಕನ್ನಡ ಸಂಧಿಗಳಲ್ಲಿ ನಾಲ್ಕು ಮುಖ್ಯ ವಿಧಗಳಿವೆ.

1.ಲೋಪ ಸಂಧಿ

2.ಆಗಮ ಸಂಧಿ

3.ಆದೇಶ ಸಂಧಿ

4.ಪ್ರಕೃತಿಭಾವ ಸಂಧಿ

ಈ ವಿಧಗಳ ಅಭ್ಯಾಸ ಮಾಡುವ ಮುಂಚೆ ನಾವು ಸಂಧಿ ಎಂದರೆ ಏನು? ಇದನ್ನು ತಿಳಿದೂಕೊಳ್ಳೋಣ.

 

ಸಂಧಿ ಎಂದರೇನು?

ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ಅಕ್ಷರ ಅಕ್ಷರಗಳು ವಿಳಂಬಯಿಲ್ಲದಂತೆ ಅರ್ಥಕ್ಕೆ ಅನುಸಾರವಾಗಿ ಸೇರುವುದನ್ನು ಸಂಧಿ ಅನ್ನುತ್ತಾರೆ.

ಸಂಧಿಗಳಲ್ಲಿ ಎರಡು ಮುಖ್ಯ ವಿಧಗಳಿವೆ.

1. ಸ್ವರ ಸಂಧಿ 

2. ವ್ಯಂಜನ ಸಂಧಿ  

ಸ್ವರಸಂಧಿ

ಸ್ವರದ ಮುಂದೆ ಸ್ವರ ಬಂದು ಸಂಧಿ ಆದರೆ ಅದು ಸ್ವರ ಸಂಧಿಯಾಗುತ್ತದೆ.

ಉದಾಹರಣೆಗಳು

1) ಮರ+ಅನ್ನು= ಮರವನ್ನು (ಅ+ಅ)

2) ಅವನು+ ಅಲ್ಲಿ=ಅವನಲ್ಲಿ (ಉ+ಅ)

3) ನಾವು+ ಎಲ್ಲಾ = ನಾವೆಲ್ಲಾ (ಉ+ಎ)

ವ್ಯಂಜನ ಸಂಧಿ 

ಸ್ವರದ ಮುಂದೆ ವ್ಯಂಜನ ಅಥವಾ ವ್ಯಂಜನದ ಮುಂದೆ ವ್ಯಂಜನ ಬಂದರೆ ಅದು ವ್ಯಂಜನ ಸಂಧಿಯಾಗುತ್ತದೆ.

ಉದಾಹಣೆ

ಮಳೆ + ಕಾಲ = ಮಳೆಗಾಲ (ಅ+ಕ)

ಬೆಟ್ಟ + ತಾವರೆ= ಬೆಟ್ಟದಾವರೆ 

(ಅ+ತ)

ಸಂಧಿ ಕಾರ್ಯಗಳು:-

ಸಂಧಿ ಆದಾಗ ಅಕ್ಷರಗಳಲ್ಲಿ ಉಂಟಾಗುವ ವ್ಯತ್ಯಾಸವನ್ನು ಸಂಧಿ ಕಾರ್ಯ ಎನ್ನುವರು.

ಸಂಧಿ ಕಾರ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಮೂರು ವಿಧಗಳು:-

1. ಲೋಪ : 

(ಒಂದು ಅಕ್ಷರ ಲೋಪವಾಗುವುದು.)

2. ಆಗಮ :

 (ಹೊಸದಾಗಿ ಒಂದು ಅಕ್ಷರ ಬರುವುದು.) 

3. ಆದೇಶ :

(ಒಂದು ಅಕ್ಷರಕ್ಕೆ ಬದಲಿಗೆ ಇನ್ನೊಂದು ಅಕ್ಷರ   ಬರುವುದು.)

ಕನ್ನಡ ಸಂಧಿಗಳು 

ಕನ್ನಡ ಭಾಷೆಯ ಪದಗಳು ಅಥವಾ ಪದ ಪ್ರತ್ಯಯಗಳು ಸೇರಿದಾಗ ಆಗುವ ಸಂಧಿಗಳನ್ನು ಕನ್ನಡ ಸಂಧಿಗಳೆಂದು ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ.

ಕನ್ನಡ ಸಂಧಿಗಳಲ್ಲಿ ನಾಲ್ಕು ವಿಧಗಳು:-

1.ಲೋಪ ಸಂಧಿ 

2.ಆಗಮ ಸಂಧಿ

3.ಆದೇಶ ಸಂಧಿ 

4.ಪ್ರಕೃತಿಭಾವ

 

1.ಲೋಪ ಸಂಧಿ

ಸ್ವರದ ಮುಂದೆ ಸ್ವರವು ಬಂದು ಸಂಧಿಯಾಗುವ ಪೂರ್ವದಲ್ಲಿರುವ ಸ್ವರವು ಅರ್ಥವು ಕಳೆದಿದ್ದ ಪಕ್ಷದಲ್ಲಿ  ಲೋಪವಾಗುವುದಕ್ಕೆ ಲೋಪ ಸಂಧಿ ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ. 

ಉದಾಹರಣೆಗಳು:-

ಯಾರು + ಇಲ್ಲ= ಯಾರಿಲ್ಲ

ನೀನು + ಏಕೆ = ನೀನೇಕೆ

ಊರು + ಇಗೆ = ಊರಿಗೆ 

2.ಆಗಮ ಸಂಧಿ 

ಸ್ವರದ ಮುಂದೆ ಸ್ವರವು ಬಂದು ಒಂದು ಸ್ವರವು ಲೋಪವಾಗಿ ಆ ಸ್ವರದ ಬದಲಾಗಿ ಅರ್ಥ ಕೇಡುವಂತಿದ್ದಲ್ಲಿ 'ಯ '  ಅಥವಾ 'ವ ' ಕಾರವನ್ನು ಹೊಸದಾಗಿ ಸೇರಿಸಿ ಹೇಳುವದಕ್ಕೆ ಆಗಮ ಸಂಧಿ ಎನ್ನುವರು.

ಇಲ್ಲಿ  ಲೋಪವಾದ ಸ್ವರದ ಬದಲಾಗಿ ಹೊಸ ಕಾರವು ಆಗಮವಾಗುತ್ತದೆ (ಹೊಸದಾಗಿ ಬರುತ್ತದೆ).ಅದಕ್ಕೆ ಈ ಸಂಧಿಯ ಹೆಸರು ಅಗಮ ಸಂಧಿ.

ಉದಾಹರಣೆಗಳು :-

ಮನೆ+ ಅಲ್ಲಿ  =  ಮನೆಯಲ್ಲಿ

 ಗಿರಿ + ಅನ್ನು  =  ಗಿರಿಯನ್ನು

 ಕೆರೆ + ಅನ್ನು  =  ಕೆರೆಯನ್ನು

ಮನ + ಅನ್ನು = ಮನವನ್ನು

ಆಗಮ ಸಂಧಿಯಲ್ಲಿರುವ ಎರಡು ವಿಧಗಳು.

1.ಯಕಾರಾಗಮ ಸಂಧಿ  

2.ವಕಾರಗಮ ಸಂಧಿ

a) ಯಕಾರಾಗಮ ಸಂಧಿ

(ಯ ಕಾರವು ಹೊಸದಾಗಿ ಬರುವುದು)

ಆ, ಇ, ಈ, ಎ, ಏ, ಐ - ಈ ಸ್ವರಗಳ ಮುಂದೆ ಸ್ವರ ಬಂದರೆ ಆ ಎರಡು ಸ್ವರಗಳ ನಡುವೆ 'ಯ' ಕಾರವು  ಹೊಸದಾಗಿ ಬರುತ್ತದೆ (ಅಗಮವಾಗುತ್ತದೆ) 

ಕೈ    + ಇಂದ  =  ಕೈಯಿಂದ

ಸತಾ + ಇಸು   = ಸತಾಯಿಸು

ಗಿರಿ   + ಅನ್ನು  = ಗಿರಿಯನ್ನು 

ಹಳ್ಳಿ + ಇಂದ  = ಹಳ್ಳಿಯಿಂದ 

ಮೈ  + ಇಂದ  = ಮೈಯಿಂದ 

ಕೆರೆ  + ಅನ್ನು  = ಕೆರೆಯನ್ನು 

ಕೆರೆ  + ಒಲೆ    = ಕರೆಯೋಲೆ 

ಶ್ರದ್ಧೆ+ ಇಂದ   = ಶೃದ್ಧೆಯಿಂದ 

b) ವಕಾರಾಗಮ ಸಂಧಿ 

ಅ,ಉ, ಊ, ಊ,ಒ,ಓಂ - ಈ ಸ್ವರಗಳ ಮುಂದೆ ಸ್ವರವು ಬಂದಾಗ ಆ ಸ್ವರಗಳ ನಡುವೆ 'ವ' ಕಾರವು ಆಗಮವಾಗುತ್ತದೆ.

ಹೂ + ಇಂದ = ಹೂವಿಂದ 

ಮಗು + ಅನ್ನು = ಮಗುವನ್ನು 

ನೆಲ   + ಅನ್ನು  = ನೆಲವನ್ನು 

ಮನ  + ಅನ್ನು  = ಮನವನ್ನು 

ಕುಲ  + ಅನ್ನು  = ಕುಲವನ್ನು

3.ಆದೇಶ ಸಂಧಿ

ಸಂಧಿಯಾಗುವ ಒಂದು ಅಕ್ಷರದ ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ, ಬೇರೊಂದು ಅಕ್ಷರ ಬರುವುದೇ ಆದೇಶ ಸಂಧಿ ಎನಿಸುವುದು.

ಉದಾಹರಣೆಗಳು

ಮಳೆ  +  ಕಾಲ = ಮಳೆಗಾಲ 

ಹೊಸ + ಕನ್ನಡ= ಹೊಸಗನ್ನಡ

ಬೆಟ್ಟ + ತಾವರೆ= ಬೆಟ್ಟದಾವರೆ 

ಹೊಸ+ಕನ್ನಡ= ಹೊಸಗನ್ನಡ 

4.ಪ್ರಕೃತಿ ಭಾವ ಸಂಧಿ 

ಪ್ರಕೃತಿ ಭಾವ ಎಂದರೆ ಇದ್ದಂತೆ ಇರುವುದು.

ಸ್ವರದ ಮುಂದೆ ಸ್ವರವು ಬಂದಾಗ ಲೋಪ ಅಥವಾ ಆಗಮ ಸಂಧಿ ಆಗಬೇಕು ಆದರೆ ಸಂಧಿ ಆಗದೆ ಇದ್ದ ಹಾಗೆಯೇ ಇರುವುದಕ್ಕೆ ಪ್ರಕೃತಿ ಭಾವವೆನಿಸುತ್ತದೆ.

ಉದಾಹರಣೆಗಳು

ಅಣ್ಣಾ ಇಲ್ಲಿ ಬಾ.

ಈ ಮೇಲಿನ ಉದಾಹರಣೆಯಲ್ಲಿ ಅಣ್ಣಾ+ ಇಲ್ಲಿ ಈ ಪದಗಳ ನಡುವೆ ' ಅಣ್ಣಾ ' ಪದದ ಕೊನೆಯ ಪದವು ಆ

ಮತ್ತು 'ಇಲ್ಲಿ' ಪದದ ಮೊದಲನೇಯ ಪದವು 'ಇ '.

ಇಲ್ಲಿ ಸ್ವರಗಳ ಮುಂದೆ ಸ್ವರ ಬಂದಿದ್ದರು ಸಂಧಿ ಆಗದೆ ಹಾಗೆಯೇ ಉಳಿದಿದೆ.ಇದೆ ಪ್ರಕೃತಿ ಭಾವ ಸಂಧಿ.

ಉದಾಹರಣೆಗಳು :-

1.ಓಹೋ ಅವನು ಹೋದ.

ಓಹೋ+ಅವನು = ಸಂಧಿಯಾಗಿಲ್ಲ

2.ಅಣ್ಣಾ ಎಲ್ಲಿ ಹೋದ?

ಅಣ್ಣಾ+ಎಲ್ಲಿ= ಸಂಧಿಯಾಗಿಲ್ಲ.

ಸ್ವರಗಳ ಮುಂದೆ ಸ್ವರವು ಬಂದು ಸಂಧಿಯಾಗದಿರುವ ಈ  ರೀತಿಯ ಉದಾಹರಣೆಗಳನ್ನು ಪ್ರಕೃತಿಭಾವ ಸಂಧಿ ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ.

ಕನ್ನಡ ವ್ಯಾಕರಣ

ವರ್ಣಮಾಲೆ

ರೂಢನಾಮ, ಅಂಕಿತನಾಮ,ಅನ್ವರ್ಥನಾಮ

ಎಂದರೇನು?

ವಾಕ್ಯ ಎಂದರೇನು? ವಾಕ್ಯದ ವಿಧಗಳಾವುವು? 

For More 

Smart a2z Learning